
Przerzedzenie strumienia lodowego północno-wschodniej Grenlandii
Grenlandia jest domem dla największej pokrywy lodowej planety poza Antarktydą. Obserwacje zebrane z ziemi, powietrza i przestrzeni kosmicznej ujawniły gwałtowne przerzedzenie północno-wschodniej części tej pokrywy lodowej, które może przyczynić się do wzrostu poziomu mórz bardziej niż wcześniej sądzono.
„Rzeki” stosunkowo szybko poruszającego się lodu, znane jako lodowe strumienie, na ogół płyną z wnętrza Grenlandii w kierunku jej wybrzeży. Prąd lodowy północno-wschodniej Grenlandii jest największym na wyspie, odprowadzającym lód z basenu, który obejmuje około 12 procent pokrywy lodowej. Znaczna część lądowego lodu ostatecznie przepływa przez dwa główne lodowce wylotowe, gdzie wyrzuca góry lodowe i topi się w oceanie.
Shfaqat Abbas Khan, naukowiec z Duńskiego Uniwersytetu Technicznego wraz ze współpracownikami niedawno odkrył, że prąd lodowy północno-wschodniej Grenlandii przyspiesza i przerzedza się nie tylko na swoich obrzeżach, ale także w głębi lądu. Zespół zajmujący się modelowaniem pokrywy lodowej w Dartmouth College wykorzystał następnie te dane, aby zrewidować swoje prognozy udziału strumienia lodowego we wzroście poziomu mórz, który według nich ma być sześciokrotnie większy niż modele wskazane wcześniej pod koniec wieku. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Nature.
Ta animacja symuluje skumulowane przerzedzenie Grenlandzkiego Strumienia Lodowego od 2007 r. i jest prognozowane do 2100 r. Oparta jest na modelu, który najlepiej pasował do obserwacji wysokości lodu zebranych w latach 2007-2021. Obserwacje pochodzą z misji lotniczej NASA Operation IceBridge, NASA Ice, Cloud, and land Elevation Satellite-2 (ICESat-2) oraz satelita CryoSat-2 Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).
Obszary żółte to obszary, w których symulacja pokazuje największą ilość przerzedzeń, sumując się na przestrzeni lat do ponad 200 metrów w niektórych miejscach. Modelowe wyniki wskazują, że do końca stulecia obszary, w których lód rzednie od 2 do 4 metrów rocznie, rozciągną się do 250 kilometrów w głąb lądu.
„Nasze symulacje sugerują, że prąd lodowy północno-wschodniej Grenlandii przyczyni się do wzrostu poziomu mórz o 13,5 do 15,5 milimetra do 2100 r.” – powiedział Khan. „Wynika to głównie z przerzedzania lądu i przyspieszania, czego nie udało się uchwycić w poprzednich modelach. Przerzedzanie i przyspieszanie nie ograniczają się do marginalnych regionów lodu, ale rozprzestrzeniają się w głąb wnętrza”.
Model dobrze pasował również do obserwacji prędkości i przyspieszenia strumienia lodu. Obserwacje te zostały wykonane za pomocą satelitów Sentinel-1 ESA oraz sieci stacji GPS zainstalowanych na strumieniu lodu w 2016 r. we współpracy z Ericem Rignotem z University of California, Irvine i NASA Jet Propulsion Laboratory.
„Dane GPS wraz z danymi satelitarnymi do wykrywania przyspieszeń przepływów śródlądowych mogą być przydatne do lepszego zrozumienia wpływu zmian klimatu na pokrywy lodowe i zmniejszenia niepewności w prognozach wzrostu poziomu mórz” – dodał Khan. „Podobne podejście należy zastosować do innych dużych systemów lodowcowych, takich jak lodowce Pine Island czy Thwaites na Antarktydzie, które wykazały w ostatnich dziesięcioleciach znaczne zmiany prędkości przepływu i przerzedzania w pobliżu krawędzi i daleko w głąb kontynentu”.
Film NASA Earth Observatory autorstwa Joshua Stevensa, wykorzystujący dane dzięki uprzejmości Khan, SA i in. (2022). Historia autorstwa Kathryn Hansen.