
Trio etiopskich jezior
Dziesiątki tysięcy lat temu morze śródlądowe połączyło trzy etiopskie jeziora widoczne na tym zdjęciu. Ten duży zbiornik wodny – jezioro Galla – zaczął się kurczyć około 10 000 lat temu, będąc ofiarą zmieniających się wzorców opadów i ruchów tektonicznych, które pchały krajobraz w górę i zmieniały kierunek głównych rzek, które dostarczały mu wodę.
Około 2000 lat temu jezioro Galla podupadło tak bardzo, że stało się trzema oddzielnymi zbiornikami wodnymi: jeziorem Shala, jeziorem Abijata i jeziorem Langano. 29 marca 2022 roku Operational Land Imager (OLI) na Landsat 8 uchwycił to naturalne zdjęcie jezior. Pomimo wspólnego pochodzenia jeziora ewoluowały oddzielnie i teraz mają inny wygląd i skład chemiczny wody.
Jezioro Shala, największe i najgłębsze z trzech, wypełnia rozległą kalderę wulkaniczną, która zapadła się 3,5 miliona lat temu. Z kilkoma gorącymi źródłami i fumarolami w pobliżu, wody jeziora są znane z tego, że są niezwykle ciepłe, słone i bogate w fosforany. Jest klasyfikowane jako jezioro sodowe, ponieważ woda jest silnie alkaliczna, co oznacza, że ma wysokie pH. Podobnie jak wiele innych jezior sodowych, Shala jest biologicznie produktywna pomimo ekstremalnych warunków wodnych. Wspiera szereg form życia, od obfitości mikroorganizmów, przez małe skorupiaki, po ogromne stada flamingów.
Jezioro Langano, słodkowodne jezioro zasilane głównie strumieniami na wschodzie, wyróżnia się brązową wodą. Napływająca woda jest często bogata w czerwono-brązowe osady z pobliskich gór. Stało się popularnym celem plażowiczów, częściowo dlatego, że jego wody są wolne od pasożytniczych robaków, które mogą wywoływać schistosomatozę, czasami śmiertelną chorobę rozprzestrzenianą przez ślimaki słodkowodne.
Jezioro Abijata jest najpłytszym i najbardziej zmiennym z trzech, o maksymalnej głębokości 14 metrów (46 stóp). Zielony kolor wody jest prawdopodobnie spowodowany obecnością fitoplanktonu. Obserwacje satelitarne z programu Landsat pokazują, że jezioro znacznie się skurczyło w ostatnich dziesięcioleciach, a niektóre badania wskazują, że od lat 70. straciło ponad jedną trzecią swojej powierzchni. Zdaniem naukowców zwiększone zużycie wody przez fabrykę sody kalcynowanej na jeziorze oraz zwiększone parowanie spowodowane użytkowaniem gruntów i zmianami pokrycia terenu wokół jeziora są potencjalnymi przyczynami tych zmian.
Zdjęcie z Obserwatorium Ziemi NASA autorstwa Joshuy Stevensa, wykorzystujące dane Landsat z US Geological Survey. Opowieść Adama Voilanda.