Rozpad szelfu w marcu 2022 r. zmienił krajobraz, w którym niegdyś uważano, że przybrzeżny lód lodowcowy jest stabilny.
Stosunkowo często na szelfach lodowych na Antarktydzie pojawiają się góry lodowe. Rzadziej zdarza się, że szelf lodowy całkowicie się rozpada. W marcu 2022 roku lodowiec szelfowy na Antarktydzie Wschodniej zrobił jedno i drugie. Upadek przekształcił część antarktycznego krajobrazu, gdzie kiedyś uważano, że przybrzeżny lód lodowcowy jest stabilny.
Zmiana nastąpiła szybko. Na początku marca 2022 r. pływająca półka zasilana przez lodowce Glenzer i Conger była nadal nienaruszona. W połowie miesiąca rozpadło się. Ta para obrazów (powyżej), uzyskana przez Operational Land Imager (OLI) na Landsat 8, pokazuje półkę przed i po rozpadzie.
„Cała półka zawaliła się w ciągu zaledwie dwóch tygodni” – powiedział Christopher Shuman, glacjolog z Uniwersytetu Maryland w hrabstwie Baltimore, pracujący w NASA Goddard Space Flight Center. Lodowe pozostałości lodowcowego lodu szelfowego i przyległego lodu morskiego rozproszyły się z wód wokół wyspy Bowman w ciągu kilku tygodni. „Wszystko to zajęło mniej niż miesiąc”, powiedział Shuman. „To był niezły wybuch”.
Postęp zawalenia jest widoczny na powyższej serii zdjęć. Obrazy uzyskano za pomocą spektroradiometru obrazowania średniej rozdzielczości (MODIS) na satelitach Terra i Aqua NASA.
Pierwsze zdjęcie przedstawia lodowiec szelfowy unoszący się na Morzu Mawsona 22 lutego 2022 r., przed zawaleniem. Szybki lód – rodzaj lodu morskiego, który „przyczepia się” do krawędzi szelfów lodowych, linii brzegowych i gór lodowych – jest również częścią tej mieszanki. Przez dwa lata przed tym obrazem półka była już w stanie upadku. Według Catherine Walker z Woods Hole Oceanographic Institution, szelf tracił lód w średnim tempie około 1 kilometra kwadratowego dziennie w wyniku naturalnego procesu cielenia się gór lodowych.
Ale na początku marca 2022 r. półka przed lodowcem Glenzer wycięła pokaźną górę lodową. Nazwana C-37 góra początkowo mierzyła około 144 kilometrów kwadratowych (56 mil kwadratowych). Kilka kawałków się oderwało, tak że C-37 zmierzył około 81 kilometrów kwadratowych 12 marca, kiedy MODIS wykonał drugie zdjęcie z serii. Znaczna utrata lodu oznaczała odłączenie półki od Wyspy Bowmana. (Zauważ, że do wyspy pozostało trochę lodu morskiego.)
„Bez wsparcia przez kotwicę lądową, lodowiec szelfowy został zdestabilizowany i przygotowany do zawalenia się” – powiedział Jonathan Wille, badacz z tytułem doktora na Université Grenoble Alpes.
Według Wille’a, wydaje się, że atmosferyczne rzeka 15 marca spowodowała ostateczne zawalenie się szelfu. System pogodowy – który spowodował, że temperatury we wschodniej Antarktydzie wzrosły o 40 stopni Celsjusza powyżej normy – również wzmocnił fale oceaniczne i wzmocnił wiatry w pobliżu wrażliwego szelfu. To prawdopodobnie spowodowało, że lód przed lodowcem Conger rozpadł się i szybko się rozproszył.
Trzecie zdjęcie MODIS powyżej pokazuje obszar 16 marca po ostatecznym zawaleniu. Wydarzenie to dało początek Iceberg C-38, który w tamtym czasie mierzył około 415 kilometrów kwadratowych (160 mil kwadratowych). Ostatnie zdjęcie z serii przedstawia pokruszony lód szelfowy i szybki lód, gdy rozchodziły się po morzu 21 marca.
Utrata szelfu lodowego jest problematyczna, ponieważ może pośrednio przyczynić się do wzrostu poziomu morza. „Półki lodowe to w zasadzie „opaska bezpieczeństwa” utrzymująca resztę lądolodu Antarktyki” – powiedział Walker. Kiedy się zapadają, lód za nimi może szybciej wpłynąć do oceanu. „I to właśnie podnosi poziom mórz”.
Według standardów antarktycznych szelf lodowy i lodowce, które powstrzymywał, są stosunkowo niewielkie, więc oczekuje się, że skutki zawalenia będą minimalne. Naukowcy są bardziej zaniepokojeni lokalizacją zawalenia.
„Wszystkie poprzednie zawalenia miały miejsce na Antarktydzie Zachodniej, a nie na Antarktydzie Wschodniej, która do niedawna uważana była za stosunkowo stabilną” – powiedział Walker. „To coś w rodzaju próby generalnej, której moglibyśmy oczekiwać od innych, masywniejszych półek lodowych, gdyby nadal topniały i destabilizowały. Wtedy naprawdę miniemy punkt zwrotny, jeśli chodzi o spowolnienie wzrostu poziomu morza”.
Zdjęcia NASA Earth Observatory wykonane przez Lauren Dauphin, z wykorzystaniem danych Landsat z US Geological Survey oraz danych MODIS z NASA EOSDIS LANCE i GIBS/Worldview. Opowieść Kathryn Hansen.
Zobacz również nasze szczegółowe prognozy:
